Gelibolu Kronolojisi

Kronoloji

-479
Mykele Deniz savaşından sonra Gelibolu Yunanlıların eline geçti

-334
Gelibolu Büyük İskender'in egemenliğine girdi

-310
Bolayır yerleşim birimi kuruldu

-305
Lizimahos tarafından Ortaköy - Eksamil yöresinde Lysimahia kuruldu

-280
Lizimahos'un oğlu Pitalamahos Suriye Kralı Selfküs'ü öldürdü ve Lysimahia'yı ele geçirdi

1190
Haçlı Seferleri sırasında Alman İmparatoru Friedrich komutasındaki Haçlılar Gelibolu üzerinden Anadolu'ya geçti

1204
Gelibolu Venediklilerin eline geçti

1235
Gelibolu Bizanslıların eline geçti

1305
Katalanlara karşı girişilen cezalandırma hareketinde, Türkmenler de Melik İshak ve Halil Ece komutasında, Katalanların müttefiki olarak burada Bizanslılarla savaştılar. Katalanlar Gallipolis'i boşaltmak zorunda kalınca, Türkmen savaşçılar da Anadolu yakasındaki Karesi topraklarına çekildiler

1332
Aydınoğlu Umur Bey ile Saruhanoğlu birlikte Gelibolu'yu kuşattılarsa da ele geçiremediler

1341
Umur Bey donanmasıyla Gelibolu limanı önüne geldi ancak yine başarılı olamadı

14 Ekim 1344
Marmara'da meydana gelen deprem Gelibolu Kalesi surlarını büyük ölçüde yıktı

Mayıs 1346
Bizans’ın son büyük imparatoru Kantakuzen Orhan Gazi ile dost ilişkiler kurabilmek için kızı Theodora’yı Orhan Gazi ile evlendirdi

1352
Bizans'a yardım amacıyla, Dimetoka meydan savaşında Gazi Süleyman Paşa müttefik Sırp-Bulgar ordusunu dağıtıp Edirne’yi kurtardı

1353
İmparator, Gazi Süleyman Paşa’ya askerlerini barındırması için Gelibolu yakınlarındaki Çimpe kalesini bir üs olarak vermiştir (bknz. Rumeli'ye geçiş)

1354
Gazi Süleyman Paşa Bolayır'da bulunan Çimpe kalesini alarak Türklerin Rumeli'ye geçişini sağladı (bknz. Rumeli'ye geçiş)

02 Mart 1354
Gazi Süleyman Paşa Gelibolu Kalesini fethetti

1356
Gelibolu Yarımadası tamamen fethedildi

1359
Gazi Süleyman Paşa bir av sırasında atından düşerek hayatını kaybetti ve vasiyeti üzerine Bolayır'a gömüldü

1366
Bizans İmparatoru V. İoannes Paleologas’ın dayısı olan Savore Kontu V. Amadeus, 5 savaş gemisiyle Çanakkale Boğazı’na girdi. Gelibolu’yu aldı

1367
Sultan Murat Hüdavendigar şehri 9 ay sonra, 1367’de geri aldı.

1383
Süleymaniye köyü kuruldu

1384
Fetih sırasında Gazi Süleyman Paşa'nın yanında bulunmuş olan Kalender Baba öldü

1386
Gazi Süleyman Paşa'nın bahadırlarından Hüseyin Becce Gazi Gelibolu'da öldü

1391
Saruca Paşa Gelibolu tersanesini yaptırdı

1395
Fransız amirali komutasında haçlı donanmasının saldırısı

1396
Venedik filosunun saldırısı

1399
Fransız amirali Boucicaut komutasındaki haçlı donanmasının saldırısı

1400
Cevizli köyü kuruldu

1410
Asıl adı Karaca Bey olan Bayraklı Baba öldü

1415
Boğaz komutanlığı yeniden kuruldu ve Gelibolu Kalesi tamir edildi

1416
Çavlı Bey komutasındaki Türk donanmasına karşı Gelibolu açıklarında savaşan Venedikliler, savaşı kazanmalarına karşın karaya asker çıkarmaya cesaret edemediler

1424
Saruca Paşa Gelibolu Kale Komutanı oldu

1442
Balaban Paşa ve Mihaliç Hatip Medreseleri açıldı

1453
Yazıcızade Mehmed-i Bican Efendi Gelibolu'da öldü

1453
Saruca Paşa Medresesi açıldı

1454
Saruca Paşa Gelibolu'da öldü

1454
Yazıcızade Ahmed-i Bican Efendi Gelibolu'da öldü

1460
Rumeli Beylerbeyi Hamza Bey öldü

1470
Ünlü denizcimiz Piri Reis Gelibolu'da doğdu

10 Eylül 1509
Merkez üssü İstanbul - Adalar olan 7.4 şiddetinde bir deprem oldu. Bu deprem sonucunda Gelibolu da ağır hasar gördü

1513
Piri Reis Gelibolu'da kendisine ait ilk dünya haritasını çizdi

1517
Piri Reis haritasını Mısır seferi sırasında Yavuz Sultan Selim'e sundu

25 Nisan 1541
Gelibolu'lu Mustafa Ali doğdu

1554
Piri Reis öldü

1561
Bilgin ve şair Şair Mustafa Musliddin Efendi Gelibolu'da öldü

1599
Döneminin ünlü bilgin ve şairlerinden Şair Mehmet Nati Efendi Gelibolu'da öldü

1600
Gelibolu'lu Mustafa Ali öldü

05 Nisan 1646
Marmara'da meydana gelen deprem 136 geminin batmasına yol açtı. Bu deprem sonrasında baş gösteren bulaşıcı hastalık salgını Cevizli köyü halkının neredeyse tamamının ölümüne yol açtı.

1656
Görice köyünden Mehmet Efendi mimar Mustafa Ağa'ya Mevlevihane'yi yaptırdı

1720
Cezayirli Hasan Paşa Gelibolu'da doğdu

1734
Din adamı Zeynel Arab öldü

1750
Şadıllı köyü kuruldu

22 Mayıs 1776
İstanbul Adalar merkez üslü depremde oluşan Tsunami Çanakkale Boğazı'nda da büyük hasara yol açtı

1790
Cezayirli Hasan Paşa öldü

1793
Kalafat Mehmet Paşa Gelibolu'da öldü

1826
Yeniçeri Ocağıyla birlikte, Gelibolu'da bulunan Acemi Ocağı da kaldırıldı

1854
Kırım savaşı sırasında Osmanlı Devleti müttefikleri olan İngiliz ve Fransız Askerleri Gelibolu'da konakladı

1854
Gelibolu Fransız İmparatoru Napolyon tarafından ziyaret edildi

1867
Namık Kemal'in oğlu Ali Ekrem Bolayır doğdu

1872
Gelibolu'da İdadi (Lise) açıldı

1882
Abdülhak Adnan Adıvar Gelibolu'da doğdu

02 Aralık 1888
Namık Kemal Sakız adasında vefat etti ve vasiyeti üzerine Bolayır'da bulunan Gazi Süleyman Paşa'nın türbesinin bahçesine defnedildi

1893
Bayramiç, Kalealtı, Kocaçeşme köyleri kuruldu

1895
Son olarak Gelibolu müftülüğü görevinde bulunan Mehmet Adil Paşa Gelibolu'da öldü

1894
Gelibolu İdadisi (Lisesi) onarım gördü

1898
Elif Naci Gelibolu'da doğdu

1900
Evreşe İlkokulu eğitime başladı

1908
Gelibolu'da MAHREÇ okulu açıldı. İlk öğretmeni Süleyman POMEN'di

1908
II. Meşrutiyetin ilanından sonra Gelibolu Metropolitliği Daire-i Ruhaniye'ye bağlı kilise ve okullarının yeniden yapılmasına izin verildi. Aya İlia, Aya Mina, Aya Mavro kilise ve okulları açıldı

09 Ağustos 1912
Meydana gelen 7.3 şiddetindeki Mürefte merkezli depremde şehrin büyük bölümü yıkıldı

1912
Mustafa Kemal Atatürk, Bolayır'da bulunan, Akdeniz Boğazı Mürettep Kuvvetler Harekat Şubesi Müdürlüğüne tayin edildi

01 Aralık 1912
Mustafa Kemal Atatürk Gelibolu'ya gitti

21 Temmuz 1913
Mustafa Kemal, Kolordu Kurmay Başkanı olduğu Bolayır Kolordusu ile, I. Balkan Savaşlarında kaybedilen Edirne'yi geri aldı

20 Ağustos 1920
Gelibolu Yunan güçleri tarafından işgal edildi

22 Kasım 1920
Bolşeviklere yenilerek Kırım'dan çekilen çarlık ordusu asker ve aileleri Gelibolu'ya yerleştirildiler

04 Ağustos 1921
Gelibolu'daki Ruslar deniz yoluyla Bulgaristan'ın Varna, Yunanistan'ın Selanik Limanına nakledilmeye başlandı

14 Aralık 1921
Ruslar Gelibolu'yu tamamen terk ettiler

1922
Fındıklı köyü kuruldu

26 Kasım 1922
Gelibolu işgalden tamamen kurtuldu

26 Kasım 1922
Erkek Numune Mektebi (şimdiki Cumhuriyet İlkokulu) kuruldu

11 Ocak 1915
Amiral Carden'in, Bahriye Nezareti'ne Çanakkale Boğazı'na Taarruz İçin Hazırlattığı Planı Sunması

15 Ocak 1915
- Saphir Adındaki Fransız Denizaltı Gemisinin Köseburnu Önünde Batırılması.
- Çanakkale Boğazı'na Taarruz İçin Hazırlanmış Planın Uygun Olduğunun Amiral Carden'e Bildirilmesi

28 Ocak 1915
Savaş Komitesinin Bugünkü Toplantısında Çanakkale Boğazı'nın Yalnız Donanmayla Zorlanmasına Karar Verilmesi 19 Şubat 1915'in Taarruz Tarihi Olarak Saptanması

01 Şubat 1915
Mustafa Kemal'in Tekirdağ'da Göreve Başlaması

17 Şubat 1915
Barbaros ve Turgut Reis Muharebe Gemilerinin, Savunmaya Katılmak Üzere Nara'ya Gelmesi

18 Şubat 1915
Başkomutan Vekili'nin Denetleme İçin Çanakkale'ye Gelmesi

19 Şubat 1915
- Birleşik Filo'nun Çanakkale Boğazı Giriş Tabyalarına Taarruz ve Muharebeleri.
- İtilaf Devletleri donanmasının Çanakkale Boğazına ikinci büyük saldırısı.

23 Şubat 1915
19. Tümen Kuruluşuna 6. Kolordu'dan Verilen 72. Piyade Alayı'nın Eceabat'a Gelmesi

25 Şubat 1915
- 19. Tümen Komutanı, Karargahı, 57. Piyade Alayı, Dağ Bataryası, Sıhhiye Bölüğü, Seyyar Hastane Ekmekçi Müfrezesi'nin, Tekirdağ'dan Eceabat'a Gelmesi.
- Çanakkale Müstahkem Mevkii Karargahı'nın Hacıpaşa Çiftliği'ne Yer Değiştirmesi.
- Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanı'nın, 19. Tümen Komutanı'nı Eceabat Bölgesi Komutanlığına Atanması.
- Mustafa Kemal'in 19. Tümen Komutanlığı'na atanması.
- Birleşik Filo'nun, Giriş Tabyalarındaki Topları Tahrip Etmesi ve Boğaz'a Girmeye Başlaması.

26 Şubat 1915
- Değirmenburnu - Çanakkale Feneri Arasında 10. Mayın Hattı'nın Kurulması.
- Seddülbahir ve Kumkale'ye Yapılan Çıkarma.

01 Mart 1915
Venizelos'un, Gelibolu Yarımadası'nda 3 Tümen Çıkarılmasını Önermesi.

02 Mart 1915
General Liman Von Sanders'in Çanakkale'deki Osmanlı Kara Kuvvetleri Başkomutanlığına atanması.

04 Mart 1915
İngiltere, Fransa ve Rusya arasında Boğazlar'ın taksimini öngören 'İstanbul Antlaşması' nın imzalanması. 3. Avustralya Tugayı'nın, Mondros Limanı'na Gelmesi .

05-06 Mart 1915
Çamkoyu Batısından Queen Elizabeth Muharebe Gemisinin Merkez Tahkimatını Aşırma Biçiminde Bombardımanı.

07-08 Mart 1915
- Nusret Mayın Gemisi'nin, elde kalan son 26 mayınla Boğaz girişindeki Karanlık Koy'a mayın döşemesi.

11 Mart 1915
Sir Ian Hamilton'un, Akdeniz Bağlaşık Kuvveti Komutanlığı'na Atanması.

12 Mart 1915
- 11. Tümen'in Ezine, Bayramiç Bölgesine Gelmesi.
- İngiliz Deniz Piyade Tümeni'nin Artanının Limni Adasına Gelmesi.

13 Mart 1915
Kitchener'in, Hamilton'a Kara Kuvvetlerinin Kullanılması Konusunda Yönerge Vermesi.

15 Mart 1915
General d'Amade Emrindeki Fransız Doğu Sefer Kuvveti'nin Mondros Limanı'na Gelmesi.

16 Mart 1915
- Amerika Büyük Elçisi, Adliye Nazırı, Avusturya Askeri Ateşesi'nin Çanakkale'ye Gelmesi.
- Amiral Carden'in Sağlık Nedeniyle Görevinden Ayrılması.

17 Mart 1915
- Amiral de Robeck'in, Birleşik Filo Komutanlığı Görevine Başlaması.

18 Mart 1915
Çanakkale Boğazı Muharebesi, İtilaf devletleri donanması yaklaşık 30 savaş gemisiyle savaşın en geniş kapsamlı saldırısını başlattı. Altı büyük gemiden Bouvet, Irresistible ve Ocean zırhlıları batırıldı, üçü ise kullanılmaz duruma geldi. Çanakkale Boğazı’nı denizden geçme girişimi Türk deniz ve kara savunması karşısında başarısızlığa uğradı.

23 Mart 1915
Alman general Liman Vona Sanders 5. Ordu Komutanlığı'na getirildi. Bu ordunun ihtiyatını oluşturacak 19. Tümen’in komutanlığına ise Kurmay Yarbay Mustafa Kemal getirildi.

24 Mart 1915
General Hamilton'un Birliklerini Düzenlemek Üzere Mısır'a Hareket Etmesi.

25 Mart 1915
9. Tümen Komutanı'nın, Eceabat Bölgesi Komutanlığı'nı 19. Tümen Komutanı'ndan Devralması.

26 Mart 1915
5. Ordu Komutanı'nın Gelibolu'ya Gelerek Göreve Başlaması.

27 Mart 1915
Churchill'in, Birlikte Harekata Karar Verildiğini Amiral de Robeck'e Bildirmesi.

28 Mart 1915
Tengerdere – Domuzdere Arasında Boğaz'ın Ortasına Doğru 19 Mayından Oluşan Son Mayın Hattının Kurulması.

31 Mart 1915 -
01 Nisan 1915
Bu Mayın Hattına Paralel Olarak, Boğaz Doğrultusunda 10 Mayının Uzatılması.

31 Mart 1915
3. Tümen'in Muharip Birlikleriyle Erenköy'e Gelmesi

01 Nisan 1915
General Weber'in Kalvert Çiftliği'nde Mürettep Kolordu Komutanlığı Görevine Başlaması.

10 Nisan 1915
- General Hamilton'un Mondros'a Gelmesi.
- Avustralya Tümeni'nin Büyük Kısmının, Mondros'a Gelmesi.

16 Nisan 1915
Demirhisar torpidobotunun kendini karaya oturtup batması.

17 Nisan 1915
E-15 İngiliz Denizaltı Gemisinin, Boğaz'da Hasara Uğratılıp Karaya Oturtulması.

18-19 Nisan 1915
İngilizlerin, Torpido Atarak E-15 Denizaltı Gemisini Batırmaları.

25 Nisan 1915
İtilaf güçlerinin en geniş kapsamlı ilk çıkarması.

27 Nisan 1915
İngiliz denizaltı gemilerinin Marmara’da denizaltı savaşına başlamaları ve Barbaros zırhlısının bir denizaltı tarafından batırılması.

28 Nisan 1915
Birinci Kirte muharebesi.

30 Nisan 1915
Sultanhisar torpidobotunun E-2 İngiliz denizaltı gemisini batırması.

06-08 Mayıs 1915
İkinci Kirte muharebesi

12 Mayıs 1915
Muavenet-i Milliye torpidobotunun İngiliz Goliath zırhlısını torpilleyerek batırması.

14 Mayıs 1915
Churchill ve Amiral Fisher istifa ettiler.

19 Mayıs 1915
Liman Von Sanders’in 42 bin kişilik bir kuvvetle Arıburnu çıkarma noktasındaki Anzaklar’a yönelik başarısız saldırısı. Türkler 10 bin kayıp vererek geri çekildi.

25 Mayıs 1915
Alman U-21 denizaltı gemisinin İngiliz Trumph zırhlısını batırışı. Aynı denizaltı gemisinin önünde Majestic İngiliz zırhlısını batırışı.

01 Haziran 1915
Mustafa Kemal’in Albaylığa yükseltilmesi.

04-06 Haziran 1915
Üçüncü Kirte muhaberesi.

21 Haziran 1915
Kerevizdere muharebesi.

04 Temmuz 1915
Atatürk'ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'le beraber Cesarettepesi'ndeki 18.Alay'a ait siperleri gezmesi ve buradaki mevzilerin kuvvetlendirilmesi için bazı direktifler vermesi, düşmanın taarruzu halinde uygulanacak hareket hakkında komutanlarla görüşmesi.

10 Temmuz 1915
Tasir-i Efkar gazetesi muhabirlerinden Ferit Bey'in, 19.Tümen Karargahı'nda Atatürk'ü ziyareti.

13 Temmuz 1915
İngiliz ve Fransızların, Seddülbahir'e yeni bir taarruzu, ancak yedekteki birliklerin ileri sürülmesiyle önlenebilmesi.

16 Temmuz 1915
Gazeteci, yazar ve şairlerden oluşan bir edebi hayatin, harp alanını ziyaret etmek üzere, İstanbul'dan Çanakkale'e gelişi. (Hamdullah Suphi (Tanrıöver), Ahmet Ağaoğlu, Ali Canip (Yöntem), Ömer Seyfettin, Mehmet Emin (Yurdakul), İbrahim Alaettin (Gövsa), Hakkı Süha (Gezgin), Enis Behiç (Koryürek)'in de içinde bulunduğu heyet, Çanakkale cephesine gelerek 5.Ordu ve 3.Kolordu Karargahlarını ziyaret etmiş, Arıburnu ve Seddülbahir harp bölgelerini gezmiştir. Heyet, Cesarettepesi'ne giden yolun düşman kontrolünde ve tehlikeli oluşu nedeniyle Atatürk'ü ziyaret edememiş ancak telefonla konuşarak başarılarını kutlamıştır.

17 Temmuz 1915
Gelibolu Mutasarrıfı Süreyya (Yiğit) Bey'le Maydos (Eceabat) Kaymakamı Rahmi Bey'in, 19.Tümen Karargahı'nda Atatürk'ü ziyareti ve geceyi karargahta geçirmeleri.

19 Temmuz 1915
Atatürk'ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'le beraber, öğleden sonra, 3.Kolordu Karargahı'nın bulunduğu Kemalyeri'ne gelerek Veliaht Yusuf İzzettin Efendi'yi karşılama töreninde bulunması, akşam yemeğini Kemalyeri'nde yemesi, tekrar 19.Tümen Karargahı'na dönüşü.

28 Temmuz 1915
Atatürk'ün Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'le beraber 27.ve 57. Alay cephelerini gezmesi.

30 Temmuz 1915
3.Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'nın, Kurmay Başkanı Fahrettin (Altay) Bey'le beraber 19.Tümen Karargahı'na gelerek Atatürk'ü ziyareti.

06-07 Ağustos 1915
İngilizler’in Suvla Limanı çıkarması ve 1 nci Anafartalar savaşının kazanılması.

08-09 Ağustos 1915
İtilaf Güçlerinin Seddülbahir’i boşaltmaları.

10 Ağustos 1915
Türklerin Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal öncülüğünde geniş kapsamlı Conkbayırı taarruzu.

14 Ağustos 1915
Mariot adlı Fransız denizaltı gemisinin ağlara takılıp batması

17 Ağustos 1915
Kireçtepe savaşının kazanılması

21 Ağustos 1915
2 nci Anafartalar savaşının kazanılması

01 Eylül 1915
Mustafa Kemal'e, Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndaki üstün başarılar nedeniyle "Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası" verilişi.

02 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, Çanakkale Savaşlarında yaralanan ve sakatlanan Osmanlı askerleri için para toplayarak gönderen -Almanya'nın İstanbul Elçiliği görevlilerinden- Dr.Ernest Jackh'a teşekkür mektubu :"...Kaderin savurduğu her haşin darbeye bizimle katlanmakla kalmayıp bundan doğan ıstırapları da hafifletmek için akla gelen her yardımı esirgemeyen siz sadık dosta, Fevzi (Çakmak) Bey de selamlarını ve teşekkürlerini yollar." Atatürk'ün komuta ettiği Anafartalar Grubu Komutanlığı'nın Kurmay Başkanı Binbaşı İzzettin (Çalışlar) Bey'in, 16.Kolordu Kurmay Başkanlığı'na atanması.

04 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, Anafartalar'da 4.ve 8.Tümen cephelerine giderek incelemelerde bulunması. Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, 5.Ordu Komutanı Liman von Sanders'in -Anafartalar Grubu'ndaki yeni düzenleme ile ilgili- 29 Ağustos 1915 tarihli önerisine cevabı :"Anafartalar Grubu'nun devamını, bu grup içindeki tümenlerin şimdilik yalnız 2.ve 15.Kolorduları oluşturmasını ve Gruğ Komutanlığı'nın 16.Kolordu Komutanı Mustafa Kemal Bey tarafından yapılmasını, yüksek öneriniz üzerine uyarınca uygun gördüm."

06 Eylül 1915
Bulgaristan’ın Türkiye ve Almanya’nın yanında savaşa katılması.

14 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in Bulgar Generali Petroff'un eşi Sultane Petroff'a Çanakkale'den Fransızca mektubu :"...Düşman kuvvetlerine karşı kendi istediğimiz şekilde karşı koyduk ve daha önce Arıburnu'nda benim karşımda hezimete uğrayan düşman kuvvetleri, aradan aylar geçtikten sonra bu defa da Anafartalar'da tam anlamıyla felç oldular. Generalimin, muhtemelen bunlardan haberi vardır; ama olan biteni doğrudan benden öğrenmesi, sanırım kendisini çok daha fazla memnun edecektir. General Hamilton'a ve Lord Kitchener'e ardı ardına bu başarıları elde etmeme vesile oldukları için teşekkür etmem gerektiğine inanıyorum." Mustafa Kemal'in, 2.ve 15.Kolordu Komutanlarıyla Abdurrahman Bayırı'na gidişi.

20 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in rahatsızlanması, Mareşal Liman von Sanders'in Anafartalar Grubu Karargahı'na gelerek, kendisine geçmiş olsun dileğinde bulunması, sonra özel doktorunu gönderişi.

23 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, - Almanya'nın İstanbul Elçiliği görevlilerinden- Dr.Ernest Jackh'ı çadırında kabulü ve söyledikleri :"Tam manasıyla Ruslar gibi karaya tıkıldık. Ruslar çökmeğe mahkumdurlar; çünkü Boğazları kapayarak onları Karadeniz'e tıkadım. Bu suretle, müttefiklerinden ayrı düşürdüm. Fakat biz de aynı sebep dolayısıyla yıkılmaya mahkumuz. Gerçekten biz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu sahillerine yerleşmiş bulunuyoruz; fakat herhangi bir okyanusa çıkmayı göze alamayız. Deniz kuvvetlerine sahip olmayan bir kara kuvveti olmak itibariyle biz, yarımadamızı, kara kuvvetlerini hiçbir tehdide uğramaksızın istediği sahile getirebilen deniz kuvvetlerine karşı savunmaya asla muktedir olamayacağız." (Atatürk, bu görüşmenin yapıldığı günlerde rahatsızlığı nedeniyle çadırında istirahat etmektedir. Ernest Jackh, hatıralarında şu bilgileri vermektedir :"Mustafa Kemal Bey ağır surette hastaydı ve bu yüzden kendisini ziyaret için çadırına gittim. Malarya (sıtma)'ya tekrar yakalanmıştı. O kadar zayıflamıştı ki, ilkin tanıyamadım. Bununla beraber ateşli tabiatı, evvelce sık sık yaptığımız bütün gece devam eden çok sevdiği görüşmeler gibi, bizi, siyasi bir tartışmaya daldırdı."

24 Eylül 1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın beraberinde Başkomutanlık Vekaleti Harekat Şubesi Müdürü Yarbay İsmet (İnönü) Bey olduğu halde Gelibolu'ya gelişi.

26 Eylül 1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın sabahleyin Kuzey Grubu Karagahı'na gidişi, daha sonra -Anafartalar Grubu cephesine ait- Conkbayırı'nı gezdikten sonra Gelibolu'da 5.Ordu karargahı'na dönüşü (Enver Paşa, bu inceleme gezisinde Anafartalar Grubu Karargahı'na uğramamıştır.)

27 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, 5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'e Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndan affını isteyen yazısı :"...Geçenlerde Ekselansları Başkomutan, Kuzey, Güney ve Asya Gruplarını ziyaretiyle gereği gibi onurlandırmıştır; ancak Anafartalar Grubu'nun varlığını tanımak istememekle, bizi ziyaretinin onurundan mahrum kılmıştır. ...Ekselansları Başkomutan'ın şahsıma karşı beslediği duygular böylece bilinirken, orduda aynı koşullar altında hizmet vermem benim için imkansızdır. Siz Ekselanslarından beni şu andan itibaren Grup Komutanlığı'ndan istifa etmiş sayma ve şahsımla ilgili daha sonraki işlemleri tayin etme lütfunda bulunmanızı rica etmek onurunu taşımaktayım."

30 Eylül 1915
5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'in Başkomutan Vekili Enver Paşa'ya Mustafa Kemal'in Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndan affını isteyen deilekçe vermiş olduğunu, ancak kabul edilmemesini isteyen yazısı :"...Bu dilekçeyi destekleyemem. Çünkü Mustafa Kemal Bey'i vatanın bu büyük savaşta hizmetlerine muhakkak surette muhtaç olduğu, çok müstesna kabiliyetli, yetkili ve cesur bir subay olarak tanıdım ve takdir ettim. ...Şimdilik ilişikte takdim etmediğim ayrılma dilekçesini, Ekselanslarınızın, güvenini belirtmek suretiyle reddetmek lütfunda bulunmalarını rica ediyorum."

11 Ekim 1915
Gelibolu Yarımadası’nın İtilaf Devletleri’nce boşaltılmasının ilk kez söz konusu oluşu

17 Ekim 1915
Çanakkale bölgesinde General Hamilton'un komutayı General Birdwood'a devrederek cepheden ayrılışı.

26 Ekim 1915
Mustafa Kemal'in, Başkomutanlık Vekaleti'nce 9.,11.ve 12.Tümenlerin birleşmesinden oluşacak 16.Kolordu komutanlığına atanması ve Kolordu Komutanı yetkisiyle "Anafartalar Grubu'nu yönetmekle görevlendirilmesi.

30 Ekim 1915
Turquoise isimli Fransız denizaltı gemisinin esir edilmesi.

31 Ekim 1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, beraberinde Ahmet İzzet Paşa, Yarbay Feldmann ve Başyaver Kazım (Orbay) Bey olmak üzere Anafartalar Grubu Karargahı'nı ziyareti, Atatürk'le görüşmesi, daha sonra at üzerinde İsmailoğlu Tepesi'ne gidilmesi.

03 Kasım 1915
İstanbul'dan Gelibolu'ya gelen Ayan ve Mebusan Heyeti'nin Anafartalar Grubu karargahı'na giderek Mustafa Kemal'i ziyareti ve beraber cepheyi gezmeleri.

06 Kasım 1915
Çanakkale’den geçerek Marmara’ya girmiş olan E-20 İngiliz denizaltı gemisinin esir edilmesi.

07 Kasım 1915
İngiliz Harp Kabinesi'nin Çanakkale'yi boşaltma kararı.

10 Kasım 1915
Fransız denizaltı gemisi Turquoise’a Enver Paşa’nın katıldığı bir törenle “Müstecip Onbaşı” adının verilmesi.

05 Aralık 1915
Mareşal Liman von Sanders'in Anafartalar Grubu Karargahı'na gelişi ve Mustafa Kemal'e, beraberinde getirdiği hava değişimi izin yazısını vermesi.

06 Aralık 1915
İtilaf Güçlerinin Gelibolu Yarımadası’nı boşaltma hazırlıkları.

08 Aralık 1915
Fethi (Okyar), Dr.Bahattin Şakir ve Dr.Tevfik Rüştü (Aras) Bey'lerin akşam Atatürk'ün misafiri olarak Anafartalar Grubu Karargahı'na gelişleri. Atatürk'ün aldığı hava değişimi izni üzerine Anafartalar Grubu Komutan Vekilliğine atanan Fevzi (Çakmak) Paşa'nın Anafartalar Grubu Karargahı'na gelişi.

10 Aralık 1915
Atatürk'ün -beraberinde misafirleri Fethi (Okyar), Bahattin Şakir ve Tevfik Rüştü (Aras) Bey'ler olmak üzere- Çanakkale'den İstanbul'a hareketi. (Atatürk İstanbul'a dönüşünü takiben Çanakkale'den izinli olarak ayrılış sebebini Salih (Bozok) Bey'e şöyle anlatmıştır :"Ben düşmanın çekileceğini anladığım için bir taarruz yapılmasını teklif etmiştim. Fakat benim bu teklifimi kabul etmediler. Bundan dolayı canım sıkıldı. Çok da yorgun olduğum için izin alarak İstanbul'a geldim. Eğer ben orada iken düşman şimdiki gibi çekilmiş olsaydı, herhalde daha çok sıkılacaktım. Burada bulunmaklığım benim için bir talih eseridir.)

11 Aralık 1915
Mustafa Kemal'in Çanakkale'den İstanbul'a gelişi

19-20 Aralık 1915
İtilaf Güçlerinin, işgal ettikleri siperleri boşaltarak gece Anafartalar, Arıburnu bölgesinden gizli olarak çekilmeleri (Bu bölgedeki boşaltma son günlerde mevcut sisten de yararlanılarak gizli olarak yapılmakta idi. Ancak birlik ve malzemelerin büyük kısmını kapsayan boşaltma bu gece gerçekleştirilmiştir. İngilizler 8/9 Ocak 1916 gecesi de Seddülbahir bölgesinden çekilmişlerdir.)

08-09 Ocak 1916
Müttefiklerin Seddülbahir’i boşaltmaları

09 Ocak 1916
5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'in -İngilizlerin Gelibolu yarımadasından çekilip gitmeleri üzerine- sabah 8.45'de Alçıtepe'den Başkomutanlık Vekaleti'ne telgrafı :"Tanrı'ya şükür Gelibolu yarımadası tamamen düşmandan temizlenmiştir. Diğer ayrıntılar ayrıca sunulacaktır."

18 Ocak 1916
5.Ordu Karargahı'nın, Müttefiklerin Gelibolu yarımadasını boşaltmaları üzerine Çanakkale'den Lüleburgaz'a alınması.

01 Şubat 1916
Atatürk'e Anafartalar Grubu Komutanlığı döneminde gösterdiği üstün başarıları nedeniyle "İkinci Rütbe'den Osmani Nişanı" verilmesi.

1923
Bu yıla kadar sancak olan Gelibolu, bütün sancakların (Mutasarrıflık) unvan itibariyle kaldırılması ile vilayet oldu

03 Mart 1924
Tevhid-i Tedrisat (Eğitimde Birlik) kanununun çıkarılması, aynı tarihte hilafetin kaldırılması ile Gelibolu'daki medrese, tekke ve zaviyeler de kapatıldı

1924
Demirtepe, Yeniköy, Değirmendüzü, Tayfur, Sütlüce köyleri kuruldu

1924
Yeniköy İlkokulu açıldı

1926
Gelibolu Çanakkale iline bağlandı

1927
Tomris Hatun Kız İlkokulu (şimdiki Namık Kemal İlkokulu) ve Gazi Süleyman Paşa İlkokulu açıldı

1928
İlhan Demiraslan Gelibolu'da doğdu

02 Eylül 1928
Mustafa Kemal Atatürk, 2 Eylül 1928 ‘de Ertuğrul yatı ile geldiği Gelibolu’da Namık Kemal İlkokulu'nun bahçesinde halka yeni harfleri öğretmiştir

01 Kasım 1928
Yeni Türk harflerinin kabulü ile azınlık okulları kapatıldı. Buralarda okuyan öğrenciler Cumhuriyet İlkokulunda öğrenimlerine devam ettiler

23 Temmuz 1925
Arif Damar Karainebeyli köyünde doğdu

1925
Bayırköy İlkokulu eğitime başladı

1931
Bolayır İlkokulu hizmete açıldı

23 Mart 1933
Gelibolu'ya bir Ortaokul açılması kararı çıktı ve aynı yılın sonunda faaliyete geçti

1934
Kırım savaşı sırasında şehit olan 5.000 Fransız anısına Gelibolu'da Fransız mezarlığı ve anıtı kuruldu

1935
Güneyli, Kavaklıtepe köyleri kuruldu

1936
Ocaklı köyü kuruldu

27 Ağustos 1937
Ali Ekrem Bolayır öldü

1938
Koruköy kuruldu

1945
Güneyli İlkokulu açıldı

22 Aralık 1945
Akşam Kız Sanat Ortaokulu (şimdiki Atatürk Kız Meslek Lisesi) öğretime başladı

1946
Erkek Sanat Ortaokulu açıldı

1947
Kız Sanat Ortaokulu Halkevi ismiyle bilinen binaya geçti

18 Mart 1953
Gönen merkezli 7.3 şiddetinde deprem oldu ve 265 kişi hayatını kaybetti

1954
Burhanlı köyü kuruldu

01 Temmuz 1955
Abdülhak Adnan Adıvar öldü

1957
Erkek Sanat Ortaokulu Sanat Enstitüsü şekline dönüştürüldü

1957
Kız Sanat Ortaokulunda 2 yıllık enstitü özel kısmı açıldı

1960
Yeniköy İlkokulu yeni binasına taşındı

1963
Kız Sanat Ortaokulu, Kız Meslek Ortaokulu ve Lisesi haline getirildi

1968
Gelibolu Lisesi eğitime başladı

1969
Güneyli ilkokulu yeni binasına taşındı

1970
Gelibolu Ortaokulu ve Lisesi yeni binasına taşındı

1970
Evreşe Lisesi eğitime başladı

1971
Bolayır İlkokulu yeni binasına taşındı

1971
Sanat Enstitüsü yeni binasına taşındı

1974
Bolayır Ortaokulu eğitime başladı

27 Mart 1975
Sabah saat 08:00 'de deprem oldu

1975
Ticaret Lisesi açıldı

1976
Bayırköy Ortaokulu açıldı

1977
İşitme Engelliler İlkokulu açıldı

1977
İmam Hatip Ortaokulu açıldı

1979
Evreşe Lisesi yeni binasına taşındı

17 Ekim 1979
Kavak İlkokulu eğitime başladı

1980
İmam Hatip Ortaokulunun Lise bölümü açıldı

1980
İlhan Demiraslan öldü

1981
Kız Meslek Lisesi "Atatürk Kız Meslek Lisesi" adını aldı

1981
Güneyli İlkokulu şu anki binasına taşındı

1982
Bolayır Ortaokulu yeni binasına taşındı

1982
Bayırköy Ortaokulu yeni binasına taşındı

1984
Güneyli İlkokulu İlköğretim okuluna dönüştü ve adı Güneyli İlköğretim Okulu oldu

1985
Gelibolu Lisesi, bina bahçesinde yapımı tamamlanan 8 derslik ek binaya taşındı

1986
İşitme Engelliler Okulu yeni binasına taşındı

1986
Görme Engelliler okulu açıldı

1987
Endüstri Meslek Lisesi'nin adı Mehmet Akif Ersoy Endüstri Meslek Lisesi oldu

1988
Elif Naci öldü

1989
İmam Hatip Lisesi yeni binasında faaliyete başladı

1989
Piri Reis İlköğretim Okulu eğitime başladı

1989
Karainebeyli köyünde bulunan Ece Bey'in mezarı yeniden yapıldı

1990
Gelibolu Sağlık Meslek Lisesi açıldı

18 Kasım 1993
Bolayır ilkokulunun adı Şehit Nuriye Ak İlkokulu olarak değişti

1994
İşitme Engelliler Okulunun ad Anafartalar İlkokulu ve Sanat Ortaokulu olarak değişti

1994
Gelibolu Anadolu Lisesi açıldı

1994
Ticaret Lisesi yeni binasına taşındı. Aynı yıl bünyesinde Anadolu Ticaret Lisesi açıldı

1994
Gelibolu üniversite eğitimine kavuştu

1995
Endüstri Meslek Lisesi Anadolu Meslek Lisesine dönüştürüldü

1996
İşitme Engelliler Okulunun adı Anafartalar İşitme Engelliler İlköğretim Okulu olarak değişti

1997
Görme Engelliler okulunun adı Yahya Çavuş Görme Engelliler İlköğretim Okulu olarak değişti

1997
Gelibolu Ortaokulu Org.Eşref Bitlis adı ile İlköğretim Okuluna dönüştü

1998
Cumhuriyet 75. yıl İlköğretim Okulu açıldı.

Not: Bu ileti ile ilgili her türlü yorumlarınızı en altta bulunan "Yorum Gönder " kısmına yazarak bize iletebilirsiniz. Yönetici onayından sonra yayınlanacaktır.

Devamını Oku