-479
Mykele Deniz savaşından sonra Gelibolu Yunanlıların eline geçti
-334
Gelibolu Büyük İskender'in egemenliğine girdi
-310
Bolayır yerleşim birimi kuruldu
-305
Lizimahos tarafından Ortaköy - Eksamil yöresinde Lysimahia kuruldu
-280
Lizimahos'un oğlu Pitalamahos Suriye Kralı Selfküs'ü öldürdü ve Lysimahia'yı
ele geçirdi
1190
Haçlı Seferleri sırasında Alman İmparatoru Friedrich komutasındaki Haçlılar
Gelibolu üzerinden Anadolu'ya geçti
1204
Gelibolu Venediklilerin eline geçti
1235
Gelibolu Bizanslıların eline geçti
1305
Katalanlara karşı girişilen cezalandırma hareketinde, Türkmenler de Melik İshak
ve Halil Ece komutasında, Katalanların müttefiki olarak burada Bizanslılarla
savaştılar. Katalanlar Gallipolis'i boşaltmak zorunda kalınca, Türkmen
savaşçılar da Anadolu yakasındaki Karesi topraklarına çekildiler
1332
Aydınoğlu Umur Bey ile Saruhanoğlu birlikte Gelibolu'yu kuşattılarsa da ele
geçiremediler
1341
Umur Bey donanmasıyla Gelibolu limanı önüne geldi ancak yine başarılı olamadı
14 Ekim 1344
Marmara'da meydana gelen deprem Gelibolu Kalesi surlarını büyük ölçüde yıktı
Mayıs 1346
Bizans’ın son büyük imparatoru Kantakuzen Orhan Gazi ile dost ilişkiler
kurabilmek için kızı Theodora’yı Orhan Gazi ile evlendirdi
1352
Bizans'a yardım amacıyla, Dimetoka meydan savaşında Gazi Süleyman Paşa müttefik
Sırp-Bulgar ordusunu dağıtıp Edirne’yi kurtardı
1353
İmparator, Gazi Süleyman Paşa’ya askerlerini barındırması için Gelibolu
yakınlarındaki Çimpe kalesini bir üs olarak vermiştir (bknz. Rumeli'ye geçiş)
1354
Gazi Süleyman Paşa Bolayır'da bulunan Çimpe kalesini alarak Türklerin Rumeli'ye
geçişini sağladı (bknz. Rumeli'ye geçiş)
02 Mart 1354
Gazi Süleyman Paşa Gelibolu Kalesini fethetti
1356
Gelibolu Yarımadası tamamen fethedildi
1359
Gazi Süleyman Paşa bir av sırasında atından düşerek hayatını kaybetti ve
vasiyeti üzerine Bolayır'a gömüldü
1366
Bizans İmparatoru V. İoannes Paleologas’ın dayısı olan Savore Kontu V. Amadeus,
5 savaş gemisiyle Çanakkale Boğazı’na girdi. Gelibolu’yu aldı
1367
Sultan Murat Hüdavendigar şehri 9 ay sonra, 1367’de geri aldı.
1383
Süleymaniye köyü kuruldu
1384
Fetih sırasında Gazi Süleyman Paşa'nın yanında bulunmuş olan Kalender Baba öldü
1386
Gazi Süleyman Paşa'nın bahadırlarından Hüseyin Becce Gazi Gelibolu'da öldü
1391
Saruca Paşa Gelibolu tersanesini yaptırdı
1395
Fransız amirali komutasında haçlı donanmasının saldırısı
1396
Venedik filosunun saldırısı
1399
Fransız amirali Boucicaut komutasındaki haçlı donanmasının saldırısı
1400
Cevizli köyü kuruldu
1410
Asıl adı Karaca Bey olan Bayraklı Baba öldü
1415
Boğaz komutanlığı yeniden kuruldu ve Gelibolu Kalesi tamir edildi
1416
Çavlı Bey komutasındaki Türk donanmasına karşı Gelibolu açıklarında savaşan
Venedikliler, savaşı kazanmalarına karşın karaya asker çıkarmaya cesaret
edemediler
1424
Saruca Paşa Gelibolu Kale Komutanı oldu
1442
Balaban Paşa ve Mihaliç Hatip Medreseleri açıldı
1453
Yazıcızade Mehmed-i Bican Efendi Gelibolu'da öldü
1453
Saruca Paşa Medresesi açıldı
1454
Saruca Paşa Gelibolu'da öldü
1454
Yazıcızade Ahmed-i Bican Efendi Gelibolu'da öldü
1460
Rumeli Beylerbeyi Hamza Bey öldü
1470
Ünlü denizcimiz Piri Reis Gelibolu'da doğdu
10 Eylül 1509
Merkez üssü İstanbul - Adalar olan 7.4 şiddetinde bir deprem oldu. Bu deprem
sonucunda Gelibolu da ağır hasar gördü
1513
Piri Reis Gelibolu'da kendisine ait ilk dünya haritasını çizdi
1517
Piri Reis haritasını Mısır seferi sırasında Yavuz Sultan Selim'e sundu
25 Nisan 1541
Gelibolu'lu Mustafa Ali doğdu
1554
Piri Reis öldü
1561
Bilgin ve şair Şair Mustafa Musliddin Efendi Gelibolu'da öldü
1599
Döneminin ünlü bilgin ve şairlerinden Şair Mehmet Nati Efendi Gelibolu'da öldü
1600
Gelibolu'lu Mustafa Ali öldü
05 Nisan 1646
Marmara'da meydana gelen deprem 136 geminin batmasına yol açtı. Bu deprem
sonrasında baş gösteren bulaşıcı hastalık salgını Cevizli köyü halkının
neredeyse tamamının ölümüne yol açtı.
1656
Görice köyünden Mehmet Efendi mimar Mustafa Ağa'ya Mevlevihane'yi yaptırdı
1720
Cezayirli Hasan Paşa Gelibolu'da doğdu
1734
Din adamı Zeynel Arab öldü
1750
Şadıllı köyü kuruldu
22 Mayıs 1776
İstanbul Adalar merkez üslü depremde oluşan Tsunami Çanakkale Boğazı'nda da
büyük hasara yol açtı
1790
Cezayirli Hasan Paşa öldü
1793
Kalafat Mehmet Paşa Gelibolu'da öldü
1826
Yeniçeri Ocağıyla birlikte, Gelibolu'da bulunan Acemi Ocağı da kaldırıldı
1854
Kırım savaşı sırasında Osmanlı Devleti müttefikleri olan İngiliz ve Fransız
Askerleri Gelibolu'da konakladı
1854
Gelibolu Fransız İmparatoru Napolyon tarafından ziyaret edildi
1867
Namık Kemal'in oğlu Ali Ekrem Bolayır doğdu
1872
Gelibolu'da İdadi (Lise) açıldı
1882
Abdülhak Adnan Adıvar Gelibolu'da doğdu
02 Aralık 1888
Namık Kemal Sakız adasında vefat etti ve vasiyeti üzerine Bolayır'da bulunan
Gazi Süleyman Paşa'nın türbesinin bahçesine defnedildi
1893
Bayramiç, Kalealtı, Kocaçeşme köyleri kuruldu
1895
Son olarak Gelibolu müftülüğü görevinde bulunan Mehmet Adil Paşa Gelibolu'da
öldü
1894
Gelibolu İdadisi (Lisesi) onarım gördü
1898
Elif Naci Gelibolu'da doğdu
1900
Evreşe İlkokulu eğitime başladı
1908
Gelibolu'da MAHREÇ okulu açıldı. İlk öğretmeni Süleyman POMEN'di
1908
II. Meşrutiyetin ilanından sonra Gelibolu Metropolitliği Daire-i Ruhaniye'ye
bağlı kilise ve okullarının yeniden yapılmasına izin verildi. Aya İlia, Aya
Mina, Aya Mavro kilise ve okulları açıldı
09 Ağustos 1912
Meydana gelen 7.3 şiddetindeki Mürefte merkezli depremde şehrin büyük bölümü
yıkıldı
1912
Mustafa Kemal Atatürk, Bolayır'da bulunan, Akdeniz Boğazı Mürettep Kuvvetler
Harekat Şubesi Müdürlüğüne tayin edildi
01 Aralık 1912
Mustafa Kemal Atatürk Gelibolu'ya gitti
21 Temmuz 1913
Mustafa Kemal, Kolordu Kurmay Başkanı olduğu Bolayır Kolordusu ile, I. Balkan
Savaşlarında kaybedilen Edirne'yi geri aldı
20 Ağustos 1920
Gelibolu Yunan güçleri tarafından işgal edildi
22 Kasım 1920
Bolşeviklere yenilerek Kırım'dan çekilen çarlık ordusu asker ve aileleri
Gelibolu'ya yerleştirildiler
04 Ağustos 1921
Gelibolu'daki Ruslar deniz yoluyla Bulgaristan'ın Varna, Yunanistan'ın Selanik
Limanına nakledilmeye başlandı
14 Aralık 1921
Ruslar Gelibolu'yu tamamen terk ettiler
1922
Fındıklı köyü kuruldu
26 Kasım 1922
Gelibolu işgalden tamamen kurtuldu
26 Kasım 1922
Erkek Numune Mektebi (şimdiki Cumhuriyet İlkokulu) kuruldu
11 Ocak 1915
Amiral Carden'in, Bahriye Nezareti'ne Çanakkale Boğazı'na Taarruz İçin
Hazırlattığı Planı Sunması
15 Ocak 1915
- Saphir Adındaki Fransız Denizaltı Gemisinin Köseburnu Önünde Batırılması.
- Çanakkale Boğazı'na Taarruz İçin Hazırlanmış Planın Uygun Olduğunun Amiral
Carden'e Bildirilmesi
28 Ocak 1915
Savaş Komitesinin Bugünkü Toplantısında Çanakkale Boğazı'nın Yalnız Donanmayla
Zorlanmasına Karar Verilmesi 19 Şubat 1915'in Taarruz Tarihi Olarak Saptanması
01 Şubat 1915
Mustafa Kemal'in Tekirdağ'da Göreve Başlaması
17 Şubat 1915
Barbaros ve Turgut Reis Muharebe Gemilerinin, Savunmaya Katılmak Üzere Nara'ya
Gelmesi
18 Şubat 1915
Başkomutan Vekili'nin Denetleme İçin Çanakkale'ye Gelmesi
19 Şubat 1915
- Birleşik Filo'nun Çanakkale Boğazı Giriş Tabyalarına Taarruz ve Muharebeleri.
- İtilaf Devletleri donanmasının Çanakkale Boğazına ikinci büyük saldırısı.
23 Şubat 1915
19. Tümen Kuruluşuna 6. Kolordu'dan Verilen 72. Piyade Alayı'nın Eceabat'a
Gelmesi
25 Şubat 1915
- 19. Tümen Komutanı, Karargahı, 57. Piyade Alayı, Dağ Bataryası, Sıhhiye
Bölüğü, Seyyar Hastane Ekmekçi Müfrezesi'nin, Tekirdağ'dan Eceabat'a Gelmesi.
- Çanakkale Müstahkem Mevkii Karargahı'nın Hacıpaşa Çiftliği'ne Yer
Değiştirmesi.
- Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanı'nın, 19. Tümen Komutanı'nı Eceabat Bölgesi
Komutanlığına Atanması.
- Mustafa Kemal'in 19. Tümen Komutanlığı'na atanması.
- Birleşik Filo'nun, Giriş Tabyalarındaki Topları Tahrip Etmesi ve Boğaz'a
Girmeye Başlaması.
26 Şubat 1915
- Değirmenburnu - Çanakkale Feneri Arasında 10. Mayın Hattı'nın Kurulması.
- Seddülbahir ve Kumkale'ye Yapılan Çıkarma.
01 Mart 1915
Venizelos'un, Gelibolu Yarımadası'nda 3 Tümen Çıkarılmasını Önermesi.
02 Mart 1915
General Liman Von Sanders'in Çanakkale'deki Osmanlı Kara Kuvvetleri
Başkomutanlığına atanması.
04 Mart 1915
İngiltere, Fransa ve Rusya arasında Boğazlar'ın taksimini öngören 'İstanbul
Antlaşması' nın imzalanması. 3. Avustralya Tugayı'nın, Mondros Limanı'na
Gelmesi .
05-06 Mart 1915
Çamkoyu Batısından Queen Elizabeth Muharebe Gemisinin Merkez Tahkimatını Aşırma
Biçiminde Bombardımanı.
07-08 Mart 1915
- Nusret Mayın Gemisi'nin, elde kalan son 26 mayınla Boğaz girişindeki Karanlık
Koy'a mayın döşemesi.
11 Mart 1915
Sir Ian Hamilton'un, Akdeniz Bağlaşık Kuvveti Komutanlığı'na Atanması.
12 Mart 1915
- 11. Tümen'in Ezine, Bayramiç Bölgesine Gelmesi.
- İngiliz Deniz Piyade Tümeni'nin Artanının Limni Adasına Gelmesi.
13 Mart 1915
Kitchener'in, Hamilton'a Kara Kuvvetlerinin Kullanılması Konusunda Yönerge
Vermesi.
15 Mart 1915
General d'Amade Emrindeki Fransız Doğu Sefer Kuvveti'nin Mondros Limanı'na
Gelmesi.
16 Mart 1915
- Amerika Büyük Elçisi, Adliye Nazırı, Avusturya Askeri Ateşesi'nin
Çanakkale'ye Gelmesi.
- Amiral Carden'in Sağlık Nedeniyle Görevinden Ayrılması.
17 Mart 1915
- Amiral de Robeck'in, Birleşik Filo Komutanlığı Görevine Başlaması.
18 Mart 1915
Çanakkale Boğazı Muharebesi, İtilaf devletleri donanması yaklaşık 30 savaş
gemisiyle savaşın en geniş kapsamlı saldırısını başlattı. Altı büyük gemiden
Bouvet, Irresistible ve Ocean zırhlıları batırıldı, üçü ise kullanılmaz duruma
geldi. Çanakkale Boğazı’nı denizden geçme girişimi Türk deniz ve kara savunması
karşısında başarısızlığa uğradı.
23 Mart 1915
Alman general Liman Vona Sanders 5. Ordu Komutanlığı'na getirildi. Bu ordunun
ihtiyatını oluşturacak 19. Tümen’in komutanlığına ise Kurmay Yarbay Mustafa Kemal
getirildi.
24 Mart 1915
General Hamilton'un Birliklerini Düzenlemek Üzere Mısır'a Hareket Etmesi.
25 Mart 1915
9. Tümen Komutanı'nın, Eceabat Bölgesi Komutanlığı'nı 19. Tümen Komutanı'ndan
Devralması.
26 Mart 1915
5. Ordu Komutanı'nın Gelibolu'ya Gelerek Göreve Başlaması.
27 Mart 1915
Churchill'in, Birlikte Harekata Karar Verildiğini Amiral de Robeck'e
Bildirmesi.
28 Mart 1915
Tengerdere – Domuzdere Arasında Boğaz'ın Ortasına Doğru 19 Mayından Oluşan Son
Mayın Hattının Kurulması.
31 Mart 1915 -
01 Nisan 1915
Bu Mayın Hattına Paralel Olarak, Boğaz Doğrultusunda 10 Mayının Uzatılması.
31 Mart 1915
3. Tümen'in Muharip Birlikleriyle Erenköy'e Gelmesi
01 Nisan 1915
General Weber'in Kalvert Çiftliği'nde Mürettep Kolordu Komutanlığı Görevine
Başlaması.
10 Nisan 1915
- General Hamilton'un Mondros'a Gelmesi.
- Avustralya Tümeni'nin Büyük Kısmının, Mondros'a Gelmesi.
16 Nisan 1915
Demirhisar torpidobotunun kendini karaya oturtup batması.
17 Nisan 1915
E-15 İngiliz Denizaltı Gemisinin, Boğaz'da Hasara Uğratılıp Karaya Oturtulması.
18-19 Nisan 1915
İngilizlerin, Torpido Atarak E-15 Denizaltı Gemisini Batırmaları.
25 Nisan 1915
İtilaf güçlerinin en geniş kapsamlı ilk çıkarması.
27 Nisan 1915
İngiliz denizaltı gemilerinin Marmara’da denizaltı savaşına başlamaları ve Barbaros
zırhlısının bir denizaltı tarafından batırılması.
28 Nisan 1915
Birinci Kirte muharebesi.
30 Nisan 1915
Sultanhisar torpidobotunun E-2 İngiliz denizaltı gemisini batırması.
06-08 Mayıs 1915
İkinci Kirte muharebesi
12 Mayıs 1915
Muavenet-i Milliye torpidobotunun İngiliz Goliath zırhlısını torpilleyerek
batırması.
14 Mayıs 1915
Churchill ve Amiral Fisher istifa ettiler.
19 Mayıs 1915
Liman Von Sanders’in 42 bin kişilik bir kuvvetle Arıburnu çıkarma noktasındaki
Anzaklar’a yönelik başarısız saldırısı. Türkler 10 bin kayıp vererek geri
çekildi.
25 Mayıs 1915
Alman U-21 denizaltı gemisinin İngiliz Trumph zırhlısını batırışı. Aynı
denizaltı gemisinin önünde Majestic İngiliz zırhlısını batırışı.
01 Haziran 1915
Mustafa Kemal’in Albaylığa yükseltilmesi.
04-06 Haziran 1915
Üçüncü Kirte muhaberesi.
21 Haziran 1915
Kerevizdere muharebesi.
04 Temmuz 1915
Atatürk'ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'le beraber
Cesarettepesi'ndeki 18.Alay'a ait siperleri gezmesi ve buradaki mevzilerin
kuvvetlendirilmesi için bazı direktifler vermesi, düşmanın taarruzu halinde
uygulanacak hareket hakkında komutanlarla görüşmesi.
10 Temmuz 1915
Tasir-i Efkar gazetesi muhabirlerinden Ferit Bey'in, 19.Tümen Karargahı'nda
Atatürk'ü ziyareti.
13 Temmuz 1915
İngiliz ve Fransızların, Seddülbahir'e yeni bir taarruzu, ancak yedekteki
birliklerin ileri sürülmesiyle önlenebilmesi.
16 Temmuz 1915
Gazeteci, yazar ve şairlerden oluşan bir edebi hayatin, harp alanını ziyaret
etmek üzere, İstanbul'dan Çanakkale'e gelişi. (Hamdullah Suphi (Tanrıöver),
Ahmet Ağaoğlu, Ali Canip (Yöntem), Ömer Seyfettin, Mehmet Emin (Yurdakul),
İbrahim Alaettin (Gövsa), Hakkı Süha (Gezgin), Enis Behiç (Koryürek)'in de
içinde bulunduğu heyet, Çanakkale cephesine gelerek 5.Ordu ve 3.Kolordu
Karargahlarını ziyaret etmiş, Arıburnu ve Seddülbahir harp bölgelerini
gezmiştir. Heyet, Cesarettepesi'ne giden yolun düşman kontrolünde ve tehlikeli
oluşu nedeniyle Atatürk'ü ziyaret edememiş ancak telefonla konuşarak
başarılarını kutlamıştır.
17 Temmuz 1915
Gelibolu Mutasarrıfı Süreyya (Yiğit) Bey'le Maydos (Eceabat) Kaymakamı Rahmi
Bey'in, 19.Tümen Karargahı'nda Atatürk'ü ziyareti ve geceyi karargahta
geçirmeleri.
19 Temmuz 1915
Atatürk'ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'le beraber, öğleden sonra,
3.Kolordu Karargahı'nın bulunduğu Kemalyeri'ne gelerek Veliaht Yusuf İzzettin
Efendi'yi karşılama töreninde bulunması, akşam yemeğini Kemalyeri'nde yemesi,
tekrar 19.Tümen Karargahı'na dönüşü.
28 Temmuz 1915
Atatürk'ün Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'le beraber 27.ve 57. Alay
cephelerini gezmesi.
30 Temmuz 1915
3.Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'nın, Kurmay Başkanı Fahrettin (Altay)
Bey'le beraber 19.Tümen Karargahı'na gelerek Atatürk'ü ziyareti.
06-07 Ağustos 1915
İngilizler’in Suvla Limanı çıkarması ve 1 nci Anafartalar savaşının
kazanılması.
08-09 Ağustos 1915
İtilaf Güçlerinin Seddülbahir’i boşaltmaları.
10 Ağustos 1915
Türklerin Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal öncülüğünde geniş
kapsamlı Conkbayırı taarruzu.
14 Ağustos 1915
Mariot adlı Fransız denizaltı gemisinin ağlara takılıp batması
17 Ağustos 1915
Kireçtepe savaşının kazanılması
21 Ağustos 1915
2 nci Anafartalar savaşının kazanılması
01 Eylül 1915
Mustafa Kemal'e, Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndaki üstün başarılar nedeniyle
"Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası" verilişi.
02 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, Çanakkale Savaşlarında yaralanan ve sakatlanan Osmanlı
askerleri için para toplayarak gönderen -Almanya'nın İstanbul Elçiliği görevlilerinden-
Dr.Ernest Jackh'a teşekkür mektubu :"...Kaderin savurduğu her haşin
darbeye bizimle katlanmakla kalmayıp bundan doğan ıstırapları da hafifletmek
için akla gelen her yardımı esirgemeyen siz sadık dosta, Fevzi (Çakmak) Bey de
selamlarını ve teşekkürlerini yollar." Atatürk'ün komuta ettiği
Anafartalar Grubu Komutanlığı'nın Kurmay Başkanı Binbaşı İzzettin (Çalışlar)
Bey'in, 16.Kolordu Kurmay Başkanlığı'na atanması.
04 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, Anafartalar'da 4.ve 8.Tümen cephelerine giderek incelemelerde
bulunması. Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, 5.Ordu Komutanı Liman von
Sanders'in -Anafartalar Grubu'ndaki yeni düzenleme ile ilgili- 29 Ağustos 1915
tarihli önerisine cevabı :"Anafartalar Grubu'nun devamını, bu grup
içindeki tümenlerin şimdilik yalnız 2.ve 15.Kolorduları oluşturmasını ve Gruğ
Komutanlığı'nın 16.Kolordu Komutanı Mustafa Kemal Bey tarafından yapılmasını,
yüksek öneriniz üzerine uyarınca uygun gördüm."
06 Eylül 1915
Bulgaristan’ın Türkiye ve Almanya’nın yanında savaşa katılması.
14 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in Bulgar Generali Petroff'un eşi Sultane Petroff'a Çanakkale'den
Fransızca mektubu :"...Düşman kuvvetlerine karşı kendi istediğimiz şekilde
karşı koyduk ve daha önce Arıburnu'nda benim karşımda hezimete uğrayan düşman
kuvvetleri, aradan aylar geçtikten sonra bu defa da Anafartalar'da tam
anlamıyla felç oldular. Generalimin, muhtemelen bunlardan haberi vardır; ama
olan biteni doğrudan benden öğrenmesi, sanırım kendisini çok daha fazla memnun
edecektir. General Hamilton'a ve Lord Kitchener'e ardı ardına bu başarıları
elde etmeme vesile oldukları için teşekkür etmem gerektiğine inanıyorum."
Mustafa Kemal'in, 2.ve 15.Kolordu Komutanlarıyla Abdurrahman Bayırı'na gidişi.
20 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in rahatsızlanması, Mareşal Liman von Sanders'in Anafartalar
Grubu Karargahı'na gelerek, kendisine geçmiş olsun dileğinde bulunması, sonra
özel doktorunu gönderişi.
23 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, - Almanya'nın İstanbul Elçiliği görevlilerinden- Dr.Ernest
Jackh'ı çadırında kabulü ve söyledikleri :"Tam manasıyla Ruslar gibi
karaya tıkıldık. Ruslar çökmeğe mahkumdurlar; çünkü Boğazları kapayarak onları
Karadeniz'e tıkadım. Bu suretle, müttefiklerinden ayrı düşürdüm. Fakat biz de
aynı sebep dolayısıyla yıkılmaya mahkumuz. Gerçekten biz, Akdeniz, Kızıldeniz
ve Hint Okyanusu sahillerine yerleşmiş bulunuyoruz; fakat herhangi bir okyanusa
çıkmayı göze alamayız. Deniz kuvvetlerine sahip olmayan bir kara kuvveti olmak
itibariyle biz, yarımadamızı, kara kuvvetlerini hiçbir tehdide uğramaksızın
istediği sahile getirebilen deniz kuvvetlerine karşı savunmaya asla muktedir
olamayacağız." (Atatürk, bu görüşmenin yapıldığı günlerde rahatsızlığı
nedeniyle çadırında istirahat etmektedir. Ernest Jackh, hatıralarında şu
bilgileri vermektedir :"Mustafa Kemal Bey ağır surette hastaydı ve bu
yüzden kendisini ziyaret için çadırına gittim. Malarya (sıtma)'ya tekrar
yakalanmıştı. O kadar zayıflamıştı ki, ilkin tanıyamadım. Bununla beraber
ateşli tabiatı, evvelce sık sık yaptığımız bütün gece devam eden çok sevdiği
görüşmeler gibi, bizi, siyasi bir tartışmaya daldırdı."
24 Eylül 1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın beraberinde Başkomutanlık Vekaleti Harekat
Şubesi Müdürü Yarbay İsmet (İnönü) Bey olduğu halde Gelibolu'ya gelişi.
26 Eylül 1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın sabahleyin Kuzey Grubu Karagahı'na gidişi,
daha sonra -Anafartalar Grubu cephesine ait- Conkbayırı'nı gezdikten sonra
Gelibolu'da 5.Ordu karargahı'na dönüşü (Enver Paşa, bu inceleme gezisinde
Anafartalar Grubu Karargahı'na uğramamıştır.)
27 Eylül 1915
Mustafa Kemal'in, 5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'e Anafartalar Grubu
Komutanlığı'ndan affını isteyen yazısı :"...Geçenlerde Ekselansları
Başkomutan, Kuzey, Güney ve Asya Gruplarını ziyaretiyle gereği gibi
onurlandırmıştır; ancak Anafartalar Grubu'nun varlığını tanımak istememekle,
bizi ziyaretinin onurundan mahrum kılmıştır. ...Ekselansları Başkomutan'ın
şahsıma karşı beslediği duygular böylece bilinirken, orduda aynı koşullar
altında hizmet vermem benim için imkansızdır. Siz Ekselanslarından beni şu
andan itibaren Grup Komutanlığı'ndan istifa etmiş sayma ve şahsımla ilgili daha
sonraki işlemleri tayin etme lütfunda bulunmanızı rica etmek onurunu
taşımaktayım."
30 Eylül 1915
5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'in Başkomutan Vekili Enver Paşa'ya
Mustafa Kemal'in Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndan affını isteyen deilekçe
vermiş olduğunu, ancak kabul edilmemesini isteyen yazısı :"...Bu dilekçeyi
destekleyemem. Çünkü Mustafa Kemal Bey'i vatanın bu büyük savaşta hizmetlerine
muhakkak surette muhtaç olduğu, çok müstesna kabiliyetli, yetkili ve cesur bir
subay olarak tanıdım ve takdir ettim. ...Şimdilik ilişikte takdim etmediğim
ayrılma dilekçesini, Ekselanslarınızın, güvenini belirtmek suretiyle reddetmek
lütfunda bulunmalarını rica ediyorum."
11 Ekim 1915
Gelibolu Yarımadası’nın İtilaf Devletleri’nce boşaltılmasının ilk kez söz
konusu oluşu
17 Ekim 1915
Çanakkale bölgesinde General Hamilton'un komutayı General Birdwood'a devrederek
cepheden ayrılışı.
26 Ekim 1915
Mustafa Kemal'in, Başkomutanlık Vekaleti'nce 9.,11.ve 12.Tümenlerin
birleşmesinden oluşacak 16.Kolordu komutanlığına atanması ve Kolordu Komutanı
yetkisiyle "Anafartalar Grubu'nu yönetmekle görevlendirilmesi.
30 Ekim 1915
Turquoise isimli Fransız denizaltı gemisinin esir edilmesi.
31 Ekim 1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, beraberinde Ahmet İzzet Paşa, Yarbay Feldmann
ve Başyaver Kazım (Orbay) Bey olmak üzere Anafartalar Grubu Karargahı'nı
ziyareti, Atatürk'le görüşmesi, daha sonra at üzerinde İsmailoğlu Tepesi'ne
gidilmesi.
03 Kasım 1915
İstanbul'dan Gelibolu'ya gelen Ayan ve Mebusan Heyeti'nin Anafartalar Grubu
karargahı'na giderek Mustafa Kemal'i ziyareti ve beraber cepheyi gezmeleri.
06 Kasım 1915
Çanakkale’den geçerek Marmara’ya girmiş olan E-20 İngiliz denizaltı gemisinin
esir edilmesi.
07 Kasım 1915
İngiliz Harp Kabinesi'nin Çanakkale'yi boşaltma kararı.
10 Kasım 1915
Fransız denizaltı gemisi Turquoise’a Enver Paşa’nın katıldığı bir törenle
“Müstecip Onbaşı” adının verilmesi.
05 Aralık 1915
Mareşal Liman von Sanders'in Anafartalar Grubu Karargahı'na gelişi ve Mustafa
Kemal'e, beraberinde getirdiği hava değişimi izin yazısını vermesi.
06 Aralık 1915
İtilaf Güçlerinin Gelibolu Yarımadası’nı boşaltma hazırlıkları.
08 Aralık 1915
Fethi (Okyar), Dr.Bahattin Şakir ve Dr.Tevfik Rüştü (Aras) Bey'lerin akşam
Atatürk'ün misafiri olarak Anafartalar Grubu Karargahı'na gelişleri. Atatürk'ün
aldığı hava değişimi izni üzerine Anafartalar Grubu Komutan Vekilliğine atanan
Fevzi (Çakmak) Paşa'nın Anafartalar Grubu Karargahı'na gelişi.
10 Aralık 1915
Atatürk'ün -beraberinde misafirleri Fethi (Okyar), Bahattin Şakir ve Tevfik
Rüştü (Aras) Bey'ler olmak üzere- Çanakkale'den İstanbul'a hareketi. (Atatürk
İstanbul'a dönüşünü takiben Çanakkale'den izinli olarak ayrılış sebebini Salih
(Bozok) Bey'e şöyle anlatmıştır :"Ben düşmanın çekileceğini anladığım için
bir taarruz yapılmasını teklif etmiştim. Fakat benim bu teklifimi kabul
etmediler. Bundan dolayı canım sıkıldı. Çok da yorgun olduğum için izin alarak
İstanbul'a geldim. Eğer ben orada iken düşman şimdiki gibi çekilmiş olsaydı,
herhalde daha çok sıkılacaktım. Burada bulunmaklığım benim için bir talih
eseridir.)
11 Aralık 1915
Mustafa Kemal'in Çanakkale'den İstanbul'a gelişi
19-20 Aralık 1915
İtilaf Güçlerinin, işgal ettikleri siperleri boşaltarak gece Anafartalar,
Arıburnu bölgesinden gizli olarak çekilmeleri (Bu bölgedeki boşaltma son
günlerde mevcut sisten de yararlanılarak gizli olarak yapılmakta idi. Ancak
birlik ve malzemelerin büyük kısmını kapsayan boşaltma bu gece
gerçekleştirilmiştir. İngilizler 8/9 Ocak 1916 gecesi de Seddülbahir
bölgesinden çekilmişlerdir.)
08-09 Ocak 1916
Müttefiklerin Seddülbahir’i boşaltmaları
09 Ocak 1916
5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'in -İngilizlerin Gelibolu
yarımadasından çekilip gitmeleri üzerine- sabah 8.45'de Alçıtepe'den
Başkomutanlık Vekaleti'ne telgrafı :"Tanrı'ya şükür Gelibolu yarımadası
tamamen düşmandan temizlenmiştir. Diğer ayrıntılar ayrıca sunulacaktır."
18 Ocak 1916
5.Ordu Karargahı'nın, Müttefiklerin Gelibolu yarımadasını boşaltmaları üzerine
Çanakkale'den Lüleburgaz'a alınması.
01 Şubat 1916
Atatürk'e Anafartalar Grubu Komutanlığı döneminde gösterdiği üstün başarıları
nedeniyle "İkinci Rütbe'den Osmani Nişanı" verilmesi.
1923
Bu yıla kadar sancak olan Gelibolu, bütün sancakların (Mutasarrıflık) unvan
itibariyle kaldırılması ile vilayet oldu
03 Mart 1924
Tevhid-i Tedrisat (Eğitimde Birlik) kanununun çıkarılması, aynı tarihte
hilafetin kaldırılması ile Gelibolu'daki medrese, tekke ve zaviyeler de
kapatıldı
1924
Demirtepe, Yeniköy, Değirmendüzü, Tayfur, Sütlüce köyleri kuruldu
1924
Yeniköy İlkokulu açıldı
1926
Gelibolu Çanakkale iline bağlandı
1927
Tomris Hatun Kız İlkokulu (şimdiki Namık Kemal İlkokulu) ve Gazi Süleyman Paşa
İlkokulu açıldı
1928
İlhan Demiraslan Gelibolu'da doğdu
02 Eylül 1928
Mustafa Kemal Atatürk, 2 Eylül 1928 ‘de Ertuğrul yatı ile geldiği Gelibolu’da
Namık Kemal İlkokulu'nun bahçesinde halka yeni harfleri öğretmiştir
01 Kasım 1928
Yeni Türk harflerinin kabulü ile azınlık okulları kapatıldı. Buralarda okuyan
öğrenciler Cumhuriyet İlkokulunda öğrenimlerine devam ettiler
23 Temmuz 1925
Arif Damar Karainebeyli köyünde doğdu
1925
Bayırköy İlkokulu eğitime başladı
1931
Bolayır İlkokulu hizmete açıldı
23 Mart 1933
Gelibolu'ya bir Ortaokul açılması kararı çıktı ve aynı yılın sonunda faaliyete
geçti
1934
Kırım savaşı sırasında şehit olan 5.000 Fransız anısına Gelibolu'da Fransız
mezarlığı ve anıtı kuruldu
1935
Güneyli, Kavaklıtepe köyleri kuruldu
1936
Ocaklı köyü kuruldu
27 Ağustos 1937
Ali Ekrem Bolayır öldü
1938
Koruköy kuruldu
1945
Güneyli İlkokulu açıldı
22 Aralık 1945
Akşam Kız Sanat Ortaokulu (şimdiki Atatürk Kız Meslek Lisesi) öğretime başladı
1946
Erkek Sanat Ortaokulu açıldı
1947
Kız Sanat Ortaokulu Halkevi ismiyle bilinen binaya geçti
18 Mart 1953
Gönen merkezli 7.3 şiddetinde deprem oldu ve 265 kişi hayatını kaybetti
1954
Burhanlı köyü kuruldu
01 Temmuz 1955
Abdülhak Adnan Adıvar öldü
1957
Erkek Sanat Ortaokulu Sanat Enstitüsü şekline dönüştürüldü
1957
Kız Sanat Ortaokulunda 2 yıllık enstitü özel kısmı açıldı
1960
Yeniköy İlkokulu yeni binasına taşındı
1963
Kız Sanat Ortaokulu, Kız Meslek Ortaokulu ve Lisesi haline getirildi
1968
Gelibolu Lisesi eğitime başladı
1969
Güneyli ilkokulu yeni binasına taşındı
1970
Gelibolu Ortaokulu ve Lisesi yeni binasına taşındı
1970
Evreşe Lisesi eğitime başladı
1971
Bolayır İlkokulu yeni binasına taşındı
1971
Sanat Enstitüsü yeni binasına taşındı
1974
Bolayır Ortaokulu eğitime başladı
27 Mart 1975
Sabah saat 08:00 'de deprem oldu
1975
Ticaret Lisesi açıldı
1976
Bayırköy Ortaokulu açıldı
1977
İşitme Engelliler İlkokulu açıldı
1977
İmam Hatip Ortaokulu açıldı
1979
Evreşe Lisesi yeni binasına taşındı
17 Ekim 1979
Kavak İlkokulu eğitime başladı
1980
İmam Hatip Ortaokulunun Lise bölümü açıldı
1980
İlhan Demiraslan öldü
1981
Kız Meslek Lisesi "Atatürk Kız Meslek Lisesi" adını aldı
1981
Güneyli İlkokulu şu anki binasına taşındı
1982
Bolayır Ortaokulu yeni binasına taşındı
1982
Bayırköy Ortaokulu yeni binasına taşındı
1984
Güneyli İlkokulu İlköğretim okuluna dönüştü ve adı Güneyli İlköğretim Okulu
oldu
1985
Gelibolu Lisesi, bina bahçesinde yapımı tamamlanan 8 derslik ek binaya taşındı
1986
İşitme Engelliler Okulu yeni binasına taşındı
1986
Görme Engelliler okulu açıldı
1987
Endüstri Meslek Lisesi'nin adı Mehmet Akif Ersoy Endüstri Meslek Lisesi oldu
1988
Elif Naci öldü
1989
İmam Hatip Lisesi yeni binasında faaliyete başladı
1989
Piri Reis İlköğretim Okulu eğitime başladı
1989
Karainebeyli köyünde bulunan Ece Bey'in mezarı yeniden yapıldı
1990
Gelibolu Sağlık Meslek Lisesi açıldı
18 Kasım 1993
Bolayır ilkokulunun adı Şehit Nuriye Ak İlkokulu olarak değişti
1994
İşitme Engelliler Okulunun ad Anafartalar İlkokulu ve Sanat Ortaokulu olarak
değişti
1994
Gelibolu Anadolu Lisesi açıldı
1994
Ticaret Lisesi yeni binasına taşındı. Aynı yıl bünyesinde Anadolu Ticaret
Lisesi açıldı
1994
Gelibolu üniversite eğitimine kavuştu
1995
Endüstri Meslek Lisesi Anadolu Meslek Lisesine dönüştürüldü
1996
İşitme Engelliler Okulunun adı Anafartalar İşitme Engelliler İlköğretim Okulu
olarak değişti
1997
Görme Engelliler okulunun adı Yahya Çavuş Görme Engelliler İlköğretim Okulu
olarak değişti
1997
Gelibolu Ortaokulu Org.Eşref Bitlis adı ile İlköğretim Okuluna dönüştü
1998
Cumhuriyet 75. yıl İlköğretim Okulu açıldı.
Not: Bu ileti ile ilgili her türlü yorumlarınızı en altta bulunan "Yorum Gönder " kısmına yazarak bize iletebilirsiniz. Yönetici onayından sonra yayınlanacaktır.
